Gelijmde balk
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een gelijmde balk, ook bekend als gelamineerd hout of lijmhout (glulam), is een samengesteld houten constructie-element dat bestaat uit meerdere aan elkaar verlijmde lamellen.
Omschrijving
Gelijmde balken worden vervaardigd door het verlijmen van minimaal drie naaldhoutlamellen van hoogwaardige kwaliteit, waarbij de houtlagen zo worden gecombineerd dat natuurlijke zwakke punten zoals knoesten evenwichtig verdeeld zijn. Dit proces resulteert in een constructief hoogwaardig en homogener product dan massief hout. De draadrichting van het hout is in alle verlijmde delen gelijkgericht, wat vergelijkbaar is met massief hout. Gelijmde balken zijn lichter dan bijvoorbeeld staal of beton, maar hebben hoge sterkte-eigenschappen en een hoog draagvermogen, waardoor grote overspanningen tot wel 100 meter of meer mogelijk zijn. Ze zijn minder gevoelig voor vervorming, kromtrekken of scheuren dan massief hout en hebben een goede vormvastheid. Daarnaast hebben gelijmde balken goede brandwerende eigenschappen en zijn ze resistent tegen chemische en agressieve stoffen. Ze worden toegepast in diverse constructies, zowel in zichtbare als dragende onderdelen, zoals in de woningbouw, sporthallen, bruggen en industriële gebouwen.
Productieproces
Het productieproces van gelijmde balken omvat doorgaans het selecteren en drogen van houten lamellen tot een laag vochtpercentage (maximaal 12%). Onvolkomenheden zoals noesten worden verwijderd om een constructief hoogwaardig product te verkrijgen. De lamellen worden vervolgens in de lengte met vingerlassen aan elkaar verbonden en met structurele lijm horizontaal op elkaar gelijmd. Het verlijmen gebeurt onder druk. Na het verlijmen worden de balken vaak nog geschaafd voor een gladde afwerking. Dit proces maakt het mogelijk om lange, foutvrije balken te produceren uit relatief korte delen, wat de efficiëntie van het houtgebruik verhoogt. De keuze van de te gebruiken lijm is belangrijk voor de duurzaamheid en weerstand tegen vocht en weersomstandigheden.
Toepassingen en voordelen
Gelijmde balken zijn door hun sterkte en de mogelijkheid om grote overspanningen te realiseren, ideaal voor dragende constructies in diverse bouwprojecten. Ze worden veel gebruikt in sporthallen, industriële gebouwen, bruggen en ook in de woningbouw. Naast de constructieve voordelen bieden gelijmde balken ook esthetische kwaliteiten door de zichtbare houtstructuur. Ze dragen bij aan een licht en prettig leefklimaat en hebben goede bouwfysische eigenschappen. Het relatief lage eigen gewicht vereenvoudigt transport en montage en kan leiden tot lichtere funderingen. Gelijmde balken worden gezien als een duurzaam bouwmateriaal, omdat ze CO2 opslaan en afkomstig kunnen zijn uit duurzaam beheerde bossen.
Gebruikte bronnen: